İntihar, doğal olmayan ölümlerin ve travmatik olayların en yaygın nedenlerinden biridir ve her yıl çok sayıda kurbana mal olmaktadır. Antik çağlardan bu yana insanoğlunu meşgul eden, bu konuda psikoloji ya da tıp gibi alanlardan derinlemesine araştırma yapılan, insanın aktif olarak kendi ölümünü aramasının nedenlerini ve engelleme yollarını arayan, kendine zarar veren bir davranış türüdür.. . Ancak bu tür davranışlar yalnızca insanlarda görülmedi.
Kendi ölümüne neden olmak
İntihar , kişinin kendi ölümüne neden olmayı amaçlayan bir davranışın veya bir dizi davranışın gerçekleştirilmesi olarak anlaşılmaktadır . Genel olarak, bunu gerçekleştiren kişi, bununla başa çıkmak için yeterli kaynağa sahip olmadığı bir durumda acı çekmekten kaçınma niyetindedir, ancak birinin kendi canına kıymaya karar vermesinin birden fazla nedeni olabilir.
İntihar, varlığın varlığının sonunu getirme iradesini varsayan, yayılan davranışın ölüme yol açması yönünde aktif bir niyete sahip olan bir eylemdir. Ölüm kavramını dikkate almak, ölebileceğimizi ve bunu kendi kendine oluşturabilme yeteneğine sahip olduğumuzu bilmek gerekir. Bu nedenle belirli bir düzeyde soyutlamayı ve aynı zamanda planlamayı içerir . Aynı zamanda ölmek isteyen bir benliğin varlığını, yani kişinin kendi varlığının bir tür farkındalığını da varsayar.
Bu yönler, uzmanların hayvanlar aleminde intihar olup olmadığı konusunda şüphe duymasına neden oluyor çünkü hayvanların tüm bu yeteneklere sahip olduğuna dair hiçbir kanıt yok. Evet, birçok türün akranlarının ölümüne acı ve pişmanlıkla tepki verdiği gözlemlendi ancak kendi ölümlülüklerinin farkında olup olmadıkları ve davranışlarının buna yol açabileceği bilinmiyor.
Hayvanlarda intihar vakası var mı?
Tarih boyunca çok sayıda hayvan intiharı vakası ya da en azından bu şekilde tanımlanan olgular vardır. Antik çağlardan beri, sahiplerinin ölümünden sonra köpeklerin açlıktan öldüğünü (bugün de olmaya devam eden bir şey) farklı yazıların belgelediğini görebiliriz.
Illustrated London News’de, daha önce depresif davranış belirtileri gösteren bir köpeğin, yüzme numarası yapmadan bir parkın sularına atladığı ve patilerini sözde boynunun ucuyla hareketsiz bıraktığı bir vaka yayınlandı. Köpek kurtarıldı ama daha sonra tekrar denedi. Birkaç denemeden sonra köpek nihayet battı ve öldü. Eşini kaybeden ördek, penguenler veya nefes almayı bırakan yunuslar gibi diğer hayvanlarda da aynı tür davranışlar gözlemlenmiştir (Bu canlılarda nefes alma, bizdeki gibi yarı bilinçli değil, bilinçli ve istemlidir).
Bir başka tipik örnek ise aşırı kalabalık olduğunda toplu intihar iddialarının belgelendiği lemmings örneğidir . Ancak gerçek şu ki, bu toplu intihar öyle değil, bu hayvanların toplu halde yiyecek bulunan bölgelere göç etmeye çalışması ve farklı coğrafi kazalarla karşılaşması sonucu tesadüfen meydana gelebilecek bir olaydır. Yiyecek bulmaya çalışacaklar, kendilerini öldürme düşüncesiyle değil, o amaç doğrultusunda ilerleyeceklerdi. Aslında, bu kemirgenlerin uçurumdan düştüğüne dair hepimizin sahip olduğu imajın aslında bir montaj olduğu ve güvenilirliğinin belirsiz olduğu öne sürülüyor.
Son olarak plajın kıyısında mahsur kalan balinaların ölümü de, hastalıklardan kaynaklansa da birçok kişi tarafından intihar olarak değerlendiriliyor.
Kendiliğinden oluşan ölümler
Biz intiharı ne olarak kabul edersek edelim ya da hayvanların uygulayabileceği ya da uygulayamayacağı değerler ne olursa olsun, gerçek şu ki birden fazla canlının kendi ölümüne yol açan farklı eylemler gerçekleştirdiğine dair kanıtlar var.
Bunun en açık ve en iyi bilinen örneği, birçok evcil hayvanın, sahiplerinin ölümünden sonra açlıktan ölene kadar yemek yemeyi bırakmasıdır . Bu tür davranışlar eski çağlardan beri gözlemlenmektedir ve hayvanlarda da bu reaksiyonun olduğuna dair raporlar bulunmaktadır.
Aynı şey bazen vahşi doğada eşlerinin ölümü nedeniyle bu şekilde davranan bazı hayvanlarda da olur. Sevilen birinin ölümünün cezası hayvanlarda da ciddi psikolojik hasara yol açabilir; farklı türlerde anksiyete ve depresif belirtilerin varlığı belgelenmiştir. Bunun sonucunda iştahları kaybolur. Sahibine çok yakın evcil hayvanların kendi ölümüne kadar mezarının yanında kaldığı vakalar rapor edilmiştir.
Bu türden başka bir davranış, esaret altındaki ve/veya yüksek stres altındaki hayvanlarda bulunur. Spesifik olarak, birçok hayvan, ciddi hasara ve hatta ölüme neden olabilecek farklı kendine zarar verici eylemlerde bulunur. Bunun bir örneğini farklı deniz memelilerinin çevrelerinin kenarlarına yaptıkları darbelerde görüyoruz.
Hayvanlarda kendiliğinden oluşan ölümün bir diğer türü de başka bir varlığı, genellikle de o canlının yavrularını korumak amacıyla kullanılan ölümdür. Örneğin, ebeveyn, yavrularının kaçması için bir dikkat dağıtıcı işlevi görebilir veya ölümle sonuçlansa bile saldırgana saldırarak onları savunabilir. Ancak bu durumda tam anlamıyla bir intihar söz konusu değildir, çünkü amaç ölmek değil, canı pahasına da olsa diğerini korumaktır.
Biyolojik savunma mekanizmaları yoluyla kendi ölümlerini yaratan hayvanları da bulabilirsiniz . Örneğin, düşmanların varlığında gerginleşen ve belirli bezlerin yırtılmasına neden olan ve sonunda vücutlarının patlamasına neden olan bazı karınca türleri vardır. Bu tür intihar, düşmanın veya yırtıcının ölümüyle, aynı zamanda öznenin kendisinin ölümüyle sona erer.
Son olarak, bazı parazit ve mantarların farklı hayvanlarda intihar davranışına neden olduğu bilinmektedir. Bu, Cordyceps cinsinin farklı mantarlarından önce karıncaların başına gelen şeydir; karıncalar sonunda bir yaprağın kökünü ısırmak için arar ve mantar gelişirken ölümü bekler. Bu durumda, hayvanın aslında ölmeyi planlamadığı veya ölmek istemediği, teşvik edilmiş bir intihardan bahsediyor olacağız. Diğer bakteriler, yırtıcı hayvanlara yaklaşmak veya onlardan korkmayı kaybetmek gibi intihar davranışlarına yol açabilecek davranışlar üretir.
Var olduğunu savunanların argümanları
Pratik olarak birkaç yüzyıl öncesine kadar nüfusun büyük bir kısmı yalnızca insanın kendisinin farkında olduğunu, soyut düşünme ve yansıtma yeteneğine sahip olduğunu düşünüyordu. Dolayısıyla bu düşünce tarzı altında, isteyerek ve bilinçli olarak ölüme sebebiyet verebilecek tek hayvan türüyle karşı karşıya kalırız.Ancak araştırmalar durumun böyle olmadığını gösterdi. Maymunlar, yunuslar, kargalar, papağanlar, sıçanlar ve diğer türlerin içgüdülerinin ötesine geçen yeteneklere sahip oldukları farklı deneylerle gösterilmiştir.
Primatlarda ve yunuslarda olduğu gibi kendilerini tanımlama yeteneği sergileyen ve depresyona girme ve kaygı hissetme (evcil hayvanlarda ve esaret altındaki hayvanlarda görülen bir şey, aynı zamanda vahşi hayvanlarda da görülen bir şey) yeteneği sergileyen çok sayıda tür vardır . Ayrıca zeka ve eylemleri sıraya koyma, iletişim kurma (hatta işaret dilini öğrenen hayvanlar bile vardır) ve plan yapma becerilerini de gösterdiler.
Ayrıca pek çok hayvanın, eylemlerinin yaşadıkları durumlar üzerinde etkili olabileceği veya olmayabileceği anlayışına ulaşabildiği görülmüştür. Öğrenilmiş çaresizlik teorisini ortaya çıkaran deneylerde yaygın olarak bilinen bir örnek, köpeklerle gerçekleştirilen deneylerde verilmiştir. Başlangıçta kaçamadıkları elektrik şoklarının varlığında, başka bir durumda kafesin yalnızca başka bir tarafına geçmek zorunda kaldıklarında bile bunlardan kaçınmaya çalışmayı bıraktılar.Ancak hayal gücü, gelecek projeksiyonu ve soyutlama düzeyi açısından insanlarla aynı kapasiteye mi sahip oldukları, yoksa kendi sonlarını temin edebilecek yeterli düzeye mi sahip oldukları bilinmiyor.
Var olmadığını savunanların iddiaları
Hayvanların intihar etme kapasitesine sahip olmadığını düşünenler, otolizle ilişkili davranışların aslında istemsiz olduğunu, kendi canına kıyma niyetinde olmadığını düşünüyor.
Yukarıda sözü geçen kendine zarar verme, örneğin kaygı veya stres durumlarını değiştirmeyi veya kişinin bir tür acıdan kurtulmayı amaçlayan kendine zarar verme (diğer taraftan genellikle intihara yol açan ana nedenlere benzemektedir) olarak açıklanabilir. ). Açlıktan ölüm acıdan kaynaklanıyor olabilir ama bu ölme isteğinin olduğu anlamına gelmez. Bu durumda yaşanan acı ve kederin hayvanın zihnini işgal ederek yemek yemeyi unutturduğu öne sürülüyor. Bir savunma mekanizması olarak intihar, aslında ölümü aramayacak, daha ziyade koloninin veya yavruların savunmasını amaçlayan içgüdüsel ve duygusal bir tepki olacaktır.
Son olarak parazit veya mantar istilası durumu, ölüm isteğiyle değil, dış etkenlerin neden olduğu, intihar sayılmayacak bir ölümle ilgilidir.
Gerçekçi bir sonuç:
Kendi ölümüne neden olan hayvanlarla ilgili belgelenen vakaların çoğunda, bu tür bir eylemin intihar olarak kabul edilip edilmemesinin geçerliliği konusunda şüphe uyandırabilecek bir dizi özellik bulunmaktadır.
Bazı hayvanların aktif olarak kendi ölümlerine neden olduğu inkar edilemez ancak eylemlerinizin gerçekten ölme arzusundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek çok daha zordur . Bu anlamda bilim henüz bu gerçeği güvenilir bir şekilde tespit edemedi ve hayvanların intihar etme kapasitelerinin tam olarak bilincinde olarak intihar etme kapasitesine sahip olduğunu doğrulayacak veya reddedecek yeterli veri hala mevcut değil.
