İsrail’in Ankara Büyükelçisi İrit Lillian, Hamas’ın İsrail’e binlerce füze atmasıyla ve militanların topraklarına girmesiyle başlayan çatışmalara Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan
İsrail İstanbul Başkonsolosu Rami Hatan ile birlikte videokonferansla gazetecilerle bir araya gelen Lillian, Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırı ve İsrail’in başlattığı karşı saldırı ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Cumartesi günü meydana gelen gelişmelerin Türkiye-İsrail ilişkilerini nasıl etkileyeceğine dair soruyu yanıtlayan Büyükelçi, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk siyasetçilerin yaptığı bazı açıklamaları çok destek verici ve yerinde bulduk; bazıları ise bizi biraz şaşırttı. Çünkü Türkiye terörizmin ne olduğunu çok iyi bilen bir ülke ve daha fazla empati bekliyorduk” diye konuştu.
“Türkiye siyaseti ve sivil toplumunda kalbi Filistinliyle olan birçok kişinin bulunduğunu biliyoruz” diyen Lillian, “Bence bu insanlar kendine şunu sormalı: Böyle barbarca bir hamle hiçbir ahlaki hedefe hizmet ediyor mu? Bence kimse böyle bir şeyi yakıştırmaz” dedi.
Lillian, “Bence Türkiye ve İsrail ilişkilerindeki ısınma, dünkü saldırıdan ve teröre karşı savaştan etkilenmemeli. Bence yapıcı diyalog, ilişkimizi nerede göreceğimiz konusunda iyi bir cevap olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Kendisine Türkiye’deki Hamas varlığıyla ilgili sorular da sorulduğunu ifade eden Lillian, Hamas’ın Türkiye’de faaliyet gösteren en önemli isminin Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Salih El Aruri olduğunu dile getirdi. Aruri’nin “tam anlamıyla Türkiye’de yaşadığını düşünmediklerini” söyleyen Büyükelçi, “Lübnan, bazı Orta Doğu ülkeleri ve Türkiye arasında gidip geldiğini düşünüyoruz. Bazen onu Türkiye’de düzenlenen çeşitli tören ve etkinliklerde görüyoruz” dedi.
Lillian, Aruri için, “Öyle ya da böyle, bu insanın insanlığa karşı suç işlemekle yagılanması gerektiğini düşünüyorum. Dün yaşanan suçları gururla izlediğine dair videoları gördük. Bence bu Hamas’ın sadece Türkiye’de değil, hiçbir yerde ofisi olmaması gerektiğini gösteriyor. Bir terör örgütü hiçbir ülkede örgütü komuta edememeli” diye konuştu.
Lillian, henüz Türkiye ve İsrail Dışişleri Bakanları arasında bir telefon konuşması olmadığını, ancak ilerleyen günlerde daha fazla temas olmasının gündemde olduğunu belirtti.
“Yapılan bir operasyon değil, savaş”
Lillian, dünkü saldırılardan sonra İsrail’in verdiği karşılığın bir operasyon değil, savaş olduğunu ifade etti.
“Bu saldırı için birçok gerekçe sunuluyor, ama hiçbiri bu kadar canice bir saldırıyı meşru kılmıyor” diyen Lillian, “Bu saldırının amacı bölgesel istikrarı sarsmaktır. Bence siyasi gündemi radikaller belirlememeli. İsrail bu durumu engellemek için tüm gerekli adımları atacak” ifadelerini kullandı.
İsrail’in İstanbul Başkonsolosu Hatan da, “İsrail’deki her hane, bir yakınının yasını tutuyor. Hamas’ın bizi girmeye zorladığı bir savaşın içindeyiz” dedi. Hatan, “İsrail, 24 bin Filistinlinin Gazze Şeridi’nden İsrail’e gelmesini sağladı. Bölgeye gaz sağlayarak oraya yardım etmeye çalıştık. Bu saldırı, bizim Filistin halkına yardımcı olmaya çalıştığımız bir dönemde geldi” diye devam etti.
Lillian, “İsrail, Hamas’ın saldırdığı tüm bölgelerin kontrolünü sağlamayı başardı. Ancak Gazze’ye yakın bölgelerdeki insanlardan evlerinde kalması isteniyor. Çünkü çevrede kalmış teröristler aranmaya devam ediliyor” dedi.
“İran başka örgütleri teşvik ederse vereceğimiz karşılık çok büyük olur”
Hatan, “İran’ın başka bir terör örgütünü İsrail’e karşı yeni bir cephe açmaya teşvik etmediğinden emin olmalıyız. Çünkü buna vereceğimiz reaksiyon çok büyük olur” dedi.
İran’ın bölgede istikrarsızlık yaratmaya çalıştığını ifade eden Hatan, Tahran’ın bölgede Hizbullah gibi çeşitli örgütlere destek verdiğini vurgulayarak, “Tüm cephelerde olanları izliyoruz. Eğer bir şey olursa karşılığımız çok sert olur” ifadelerini kullandı.
Hatan, Hamas’ın tüm altyapısını yok edeceklerini ifade etti.
İsrail istihbaratı başarısız mı oldu?
Büyükelçi Lillian, İsrail istihbaratının Hamas saldırısını önceden öğrenemeyerek başarısız olduğu eleştirileri hakkında da şu yorumu yaptı:
“İstihbarat başarısızlığından söz ediliyor. İstihbarat konusu farklı bir konu. Şu anda sahadaki durum çok hassas ve biz savaştayken sorumlu aramanın zamanı değil. Ne yapacağız, bizim karşılığımız ne? Cevabı aranması gereken sorular bunlar. Şu anda bir istihbarat başarısızlığından söz etmek için erken. Durum tabii her yönüyle soruşturulacak.“
“Şu an arabuluculuk konusunu konuşma değil karşılık verme zamanı”
Büyükelçi Lillian, mevcut durumda arabuluculuktan söz etmek için çok erken olduğunu söyledi.
Lillian, “Arabuluculuk konusu başka zaman konuşulacak. Şu an ölülerimizi saymaya çalışıyoruz. Kaç vatandaşımızın kaçırıldığını bile bilmiyoruz. Kaçırılan çocuklar var, ebeveynleri canlı mı bilmiyoruz. Bir partide kutlama yapılırken kaçırılanlar var. Vahşice kaçırılıp Gazze’ye götürüldüler. Şu anda arabuluculuk konusunu konuşma değil karşılık zamanı. Kaçırılanların evlerine dönmesini ve bölgeye sükunet gelmesini istiyoruz. Sonra arabuluculuk durumunu ve bunda rol oynayacakları konuşabiliriz.” görüşünü sundu.